W związku z otrzymaniem całość lub część zapłaty przed dokonaniem danej czynności podatnik powinien wystawić fakturę nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym otrzymał całość lub część zapłaty, jednak nie wcześniej niż 30. dnia przed otrzymaniem tej części zapłaty lub całości.
Wystawienie faktury zaliczkowej i brak wpłaty zaliczki – co z odliczeniem VAT?
Zdarza się jednak, że mimo wystawienia faktury zaliczkowej przed otrzymaniem płatności nabywca nie dokonuje wpłaty w terminie 30 dni od jej wystawienia. Powstaje więc pytanie kiedy podatnik może zrealizować prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wystawionej przedwcześnie faktury zaliczkowej.
Prawo do odliczenia powstaje zasadniczo w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Przy czym odliczenie może być dokonane nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny. Jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia w tym terminie, może tego dokonać w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Termin odliczenia VAT jest zatem uzależniony przede wszystkim od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Jak wynika z art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku faktur zaliczkowych obowiązek podatkowy powstaje w dacie otrzymania płatności. Obowiązek podatkowy jest więc związany z otrzymaniem zaliczki i jest niezależny od wystawienia faktury.
Faktura z żądaniem zapłaty zaliczki (wystawiona przed otrzymaniem zaliczki) daje prawo podatnikowi, dla którego została wystawiona, do odliczenia podatku naliczonego, ale nie w momencie jej otrzymania, lecz w momencie dokonania zapłaty zaliczki. Tak więc podatnik, który otrzymał taką fakturę, może dokonać odliczenia wynikającego z niej podatku w rozliczaniu za miesiąc uiszczenia takiej zaliczki. W rezultacie, podatek wykazany na fakturze wystawionej przed otrzymaniem zaliczki ma charakter niejako prawa zawieszonego – jego realizacja może nastąpić w okresach rozliczeniowych, w których dokonywane były płatności.
Zatem wystawienie faktury zaliczkowej z naruszeniem terminu do jej wystawienia pozostaje bez wpływu na prawo do odliczenia podatku naliczonego.
W rezultacie także otrzymanie faktury zaliczkowej wystawionej ponad 30 dni przed otrzymaniem zaliczki uprawnia podatnika do odliczenia podatku naliczonego.
Autor:
Konrad Bartuzel
Radca prawny, konsultant podatkowy w ECDP TAX Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp. k.